Preporuke za stanovništvo u cilju smanjenja rizika od bolesti koje prenose krpelji

Krpelji su prenosioci mnogih zaraznih bolesti, a među njima za naše podneblje najznačajnije su:  Lajmska bolest, krpeljski encephalitis, kju groznica, erlihioza, anaplazmoze i neke rikecioze.

Mere prevencije se preporučuju svima, a posebno osobama starijim od 60 godina, licima sa oslabljenim imunitetom i/ili hroničnim oboljenjima, novorođenčadi i maloj deci, trudnicama, porodiljama. Kod ovih grupa stanovništva češći su teški oblici bolesti i njihove komplikacije.

Kako se odbraniti od krpelja?

• Pre boravka u prirodi, nanesite repelente za odbijanje krpelja na otkrivene delove tela.
• Tokom boravka u prirodi nosite odeću svetlih boja i dugih rukava i nogavica (krajeve nogavica uvucite u čarape), šešir širokog oboda i zatvorenu obuću, radi lakšeg uočavanja krpelja i sprečavanja njihovog kontakta sa kožom.
• Izbegavajte boravak na livadama, travnjacima i područjima sa visokom travom i krećite se samo po raskrčenim i jasno obeleženim stazama.
• Birajte uređena i označena mesta logorovanja ili kampovanja.
• Nakon povratka iz prirode, obavezno se istuširajte i obavite samopregled tela na prisustvo krpelja, uključujući i kosmati deo glave i zatražite pomoć u pregledu onih delova tela koje ne možete samostalno da vidite (npr. potiljak, leđa).
• Odeću koja je nošena tokom boravka u prirodi istresite i operite.
• Detaljno pregledajte i kućne ljubimce nakon svakog boravka u prirodi.
• Redovno kosite travu i održavajte svoja dvorišta.  

Postupci nakon uboda krpelja:

• Istog dana (najbolje što je moguće pre) se javite lekaru i vađenje krpelja prepustite obučenim zdravstvenim radnicima
• Ne pokušavajte samostalno izvaditi krpelja, a posebno nemojte tretirati ubodno mesto hemijskim ili kozmetičkim sredstvima, poput alkohola, benzina, ulja, i sl. pre odstranjivanja krpelja, jer ova sredstva mogu ubrzati i olakšati prenošenje infekcije   sa krpelja na čoveka.
• U narednih mesec dana nakon uboda krpelja, pratite svoje zdravstveno stanje i javite se lekaru (uz obevezno naglašavanje da ste imali ubod krpelja) u slučaju pojave povišene telesne temperature, groznice, glavobolje, bolova u mišićima i/ili zglobovima, uvećanja limfnih žlezda i osipa po koži, koji počinje kao mala crvena tačka koja se postepeno širi u koncentrične krugove sa karakterističnim izgledom u obliku bikovog oka (slika).
• Ne uzimati samostalno antibiotike.

Slika. Osip (Erythema migrans) kod Lajmske bolesti